HAFTALIK TÜKETİCİ BÜLTENİ
Dönem :2015 Nisan/1 Bülten No :2015/1
Tüketicinin gündemini oluşturan gelişmeleri sizler için takip ediyoruz. Hızlı değişimin yaşandığı tüketici gündeminin özet ve hatırlatma olarak tüketiciye sunmanın faydalı olacağını düşüncesiyle bülten hazırlanmıştır. Tüketici için önemli gelişmeler ve değerlendirmeleri sizlerin takdirlerine sunuyoruz. Bültenin faydalı olmasını dileriz.
* * *
KAYIP KAÇAK SİL BAŞTAN
Tüketicinin en hassas olduğu konuların başında kayıp kaçak bedelleri gelmektedir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun geçtiğimiz aylarda aldığı, “Çalınan elektriğin parası, düzenli fatura ödeyen aboneden tahsil edilemez” kararı, tüketicileri harekete geçirmiş, binlerce elektrik abonesi geriye dönük ödediği kayıp-kaçak bedellerini almak için soluğu elektrik dağıtım şirketleri ve tüketici hakem heyetlerinde almıştı. Bunun ardından kayıp-kaçak bedelini yasallaştıran ve bu bedelle ilgili yargılama yetkisini sınırlayan bir tasarı hazırlanarak 28 Ocak tarihinde TBMM’ye gönderildi ve geçtiğimiz ay Meclis Komisyonu’nda kabul edildi. Hem elektrik dağıtım şirketleri, hem tüketici derneklerinin gözü söz konusu tasarı üzerindeydi. Tasarı TBMM’den çıkmadı. Tüketici Birliği Federasyonu Genel Başkanı Mehmet Bülent Deniz, “Yargıtay kararı hala önümüzde duruyor ve ciddi bir örnektir. Yeni Meclis’in bunu dikkate almasını da sağlamak için, kayıp-kaçak konusunda başvuruların tüketiciler tarafından yoğun şekilde yapılmasında yarar olduğunu düşünüyoruz” demektedir.
Tüketici vicdanını rahatsız eden elektrik faturalarındaki kayıp-kaçak bedelini kalıcı hale getirecek tasarı, Meclis’ten çıkmadı. Kayıp-kaçak davalarının da önünü tıkayacak tasarının yeni Meclis açılana kadar hükümsüz kaldığını açıklayan Tüketici Birliği Federasyonu Genel Başkanı Mehmet Bülent Deniz, “Biz tasarı TBMM’ye geldiğinde tüketiciye çağrı yapmış ve ‘Kayıp-kaçak bedeli iadesi için artık müracaat etmeyin çünkü kazansanız bile aldığınız paralar tarifeye yoluyla 75 milyondan çıkacak’ veya ‘yasa çıkarsa başvurularınız olduğu yerde duracak ve düşecek’ demiştik. Ama şimdi önümüzde yeni Meclis kurulana kadar en az altı ay zaman olduğunu düşünüyoruz ve tasarıyla ilgili ne olacağını bilmiyoruz. Tüketiciler kayıp-kaçak bedellerinin iadesi için başvurularını yapmaya devam edebilir” diyor.
Yeni Meclis oluşturulduğunda iç tüzüğün 77. maddesi gereğince bu kadük hale gelmiş olan tasarı ve teklifler milletvekilleri tarafından yenilenebilir. Dolayısıyla bu kayıp-kaçak yasa tasarısıyla alakalı şu anlama geliyor: 7 Haziran’da seçim yapılacak, önümüzdeki ekim ayına kadar olağanüstü bir gelişme olmazsa kayıp-kaçakla ilgili mevcut yasa tasarısı tüketici açısından bağlayıcı olmayacak. Ve uygulanamayacak. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararından sonra binlerce tüketici hakem heyetlerine başvurmuş ve hakem heyetleri kilitlenmişti. Bu tepki üzerine Bakanlık böyle bir tasarıyı Meclis’e gönderdi. Tekrar böyle yığınsal başvurular yapılması halinde iki tane yarar ortaya çıkacak: 1) Tüketicinin kazanması halinde, tüketici parasını geri alacak, 2) Tüketicinin tepkisi yeni oluşacak Meclis’e bu şekilde ifade edilmiş olacak. Bu tepki ciddi şekilde ifade edilmiş olursa, teklif yeni Meclis’te yenilenmeme pozisyonuna gelebilir.”
Kayıp-kaçak tasarısı, bu haliyle yeni Meclis’ten çıkarsa kayıp-kaçak bedeli kalıcı hale gelmiş olacak. Daha önce hukuki yöntemlerle geri alınan bedellerin ise tekrar vatandaşlara ek yük olarak getirilmesinin önü açılmış olacak.
TBF Genel Başkanı Mehmet Bülent Deniz “Tüketici olarak şu an başvurmak istesem bir kaybım olur mu” sorusuna karşılık, “Tüketici olarak bugün başvurdunuz ve diyelim ki yasa çıktı ve başvurunuz düştü. Hiçbir kaybınız yok. Hakem heyetine başvururken zaten herhangi bir masraf ödemiyorsunuz. Avukatlık ücreti de olmayacak çünkü dava otomatik olarak düşmüş olacağı için avukatlık ücreti de tahakkuk etmeyecektir. Ancak bu başvuruların yapılması ve gösterilen toplumsal refleks, yeni oluşacak Meclis için işaret fişeği olabilir” yanıtını veriyor. Tüketicinin şu an başvurmasını engelleyen hiçbir yasa olmadığını vurgulayan Deniz, “Her şey aralık ayındaki duruma döndü” yorumunu yapıyor.
* * *
1 AYDA 6 YILLIK ELEKTRİK KESİLDİ
Elektrik Kesinti Endeksi, Tüketici Birliği Federasyonu (TBF) tarafından açıklandı. Rapor bir aylık dönem için planlı kesintilere göre hazırlandı.
2015 Mart ayında Türkiye'nin 50 bin 16 saat yani 6 yıllık elektriği kesildi. Yani Mart ayında ancak 6 yılda yaşanacak kadar kesinti yaşandı.
Kayıp kaçağın en fazla olduğu Kars, Diyarbakır ve Bingöl'de elektrik kesintisi yaşanmadı. Sanayileşmiş bir şehir olan Konya'daki kesintiler ise 5 bin 62 saati buldu.
Raporun çarpıcı sonucu ise şu: "Biz bu endeksi hazırlarken zannettik ki kayıp kaçağın çok fazla olduğu illerde alt yapının daha az olduğu illerde yani doğu illerinde kesinti çok fazladır diye düşündük tam aksi sonuçlar elde ettik" değerlendirmesidir.
* * *
DOSYASI MASRAFI FIRSATÇILARINA “SAHTE AVUKAT” DAVASI
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Ankara Barosu’nun suç duyurusu üzerine, kredi dosyası masrafı ve kredi kartı aidatı fırsatçıları hakkında sahte avukat davası açtı.
Ankara Barosu, kredi dosyası masrafları ve kredi kartı aidatlarının tahsili için vatandaşlara belge gönderip karşılığında 100’er lira toplayan www...tuketici.net sitesi hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulundu.
İddianamede; şüphelilerin, tüketici bilgilendirme ve danışmanlık hizmeti adı altında Avukatlık Kanunu’nun 35. maddesi uyarınca avukatlara ait olan yetkileri kullanarak hukuki konularda kişilere yol gösterdikleri; mütalaa verdikleri; adli işlemleri takip etmek için kişilere ait evrakları düzenledikleri ve bu kişilere sattıkları vurgulandı.
İki şüphelinin, Avukatlık Kanunu’nun ‘avukatlık yetkilerinin başkaları tarafından kullanılmaması’ suçunu düzenleyen 63. maddesi uyarınca bir yıldan üç yıla kadar hapis ve bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılması talep edildi.
* * *
'KIRINTI' BAKİYELER CAN YAKMAYACAK
Hat kapatma veya numara değiştirme halinde, önceki operatör bakiye faturayı en fazla 4 ay içinde gönderebilecek.
Cep telefonu numarasını başka bir operatöre taşıyan ya da hattını kapatıp aboneliğini bitirenlere daha sonradan gönderilecek 'kırıntı bakiyeler' için süre getirildi. Bilgi Teknolojileri Kurumunun (BTK) 1 Nisan 2015 tarihli tebliğinde “Aboneliği sonlandırılan tüketiciye, işletmeci tarafından en fazla 4 ay içinde fatura gönderilebilir. Aksi halde herhangi bir bedel talep edilemez” hükmü getirildi ve tüketici yeni bir güvence altına alındı.
'KIST ÜCRET' KARARI
BTK, tüketicilerden gelen şikâyetleri göz önüne aldı ve fahiş faturaların önüne geçti. Medeni Kanun'da da yer alan, “Kullanılmayan hizmetin bedeli alınamaz” hükmünün yanı sıra, 30 Nisan 2014'te kurul kararıyla yapılan 'Kıst Ücret' hakkında düzenleme, 1 Nisan 2015 tarihinde yürürlüğe girdi. Buna göre, 'kıst ücret', abonelik tesisi, abonelik feshi, numara taşıma, aboneliğin dondurulması, devri gibi durumlarda uygulanacağı kararı alındı. Bu kararla tüketici, fatura dönemi 1 ay olduğu halde, bu hizmeti ne kadar süre ile aldıysa, bu sürenin ücretini ödemekle yükümlü olacak. “Paket ücreti” adı altında, bütün bir ayın bedeli tahsil edilemeyecek.
Daha önce tüketici, numara taşıdığı halde, fatura döneminde 1 gün dahi eski numarası üzerinden görüşme yaptıysa, tam paket ücreti alınıyor, “Sözleşmede var, tam paket ücreti ödeyeceksiniz” gerekçesiyle karşılaşınca ödeme yapıyordu. BTK'nın yeni kararına göre tüketici, 30 liralık bir paketteyse ve bunu 3 gün kullandıktan sonra aboneliğini sonlandırmışsa, 30 liralık paket ücreti bir aydaki gün sayısı olan 30'a bölünecek ve bu rakam, kullandığı gün sayısıyla çarpılacak. Yani 3 gün için 3 liralık ödeme yapacak. Fakat tüketici 3 günde, adil kullanım hakkını geçmişse, aştığı kullanım tutarları, tarife üzerinden faturalandırılacak. Böylece milyarlarca liralık meblağ, tüketicinin cebinden çıkmasının önüne geçilecek.
* * *
KORKUTAN ARTIŞ; 3 MİLYON KİŞİ TAKİPTE!
Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi aylık, yıllık ve tüm dönem verilerini kişi bazında tekilleştirme yaparak, Negatif Nitelikli Bireysel Kredi ve Kredi Kartı Raporu’nu yayınlandı. Rapora göre, bireysel kredi veya kredi kartı borcundan dolayı yasal takibi devam eden kişilerin sayısı, Şubat dönemi itibarıyla 30 bin kişi artarak 2,98 milyon kişiye yükseldi.
* * *
TWİTTER VE FACEBOOK İÇİN 'ONLİNE İHBAR HATTI' KURULDU!
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanı Tayfun Acarer, sosyal medyada kişisel verileri paylaşılan kullanıcıların, ilgili şirketin yardım merkezine online olarak ulaşması ve sorununu hızlı bir şekilde iletmesinin kolaylaştığını belirterek,"https://www.ihbarweb.org.tr/ohg/ adresinden başvuruda bulunan kişinin hukuksuz olduğunu iddia ettiği içerikle ilgili 24 saat içinde mahkeme kararı alması gerekmektedir" dedi.
Acarer, internet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle özel hayatının gizliliğinin ihlal edildiğini iddia eden kişilerin, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığına (TİB) doğrudan başvurarak içeriğe erişimin engellenmesi tedbirinin uygulanmasını isteyebileceklerini söyledi. TİB'in gelen talebi ivedilikle Erişim Sağlayıcıları Birliğine (ESB) bildirildiğini ifade eden Acarer, "EBS dört saat içinde tedbir kararını uygulamakla yükümlüdür. https://www.ihbarweb.org.tr/ohg/ adresi üzerinden yapılacak olan başvurularda, başvuru kılavuzunun dikkatlice incelenerek gerekli formların doldurulması gerekmektedir. Başvuruda bulunan kişinin hukuksuz olduğunu iddia ettiği içerikle ilgili 24 saat içinde mahkemeye başvurarak mahkeme kararı alması gerekmektedir" diye konuştu.
Acarer, internet ortamında kişilik hakları ihlal edilen yapması gerekenleri ise şöyle anlattı: "Söz konusu kişiler, öncelikle içerik sağlayıcısına, buna ulaşamaması halinde yer sağlayıcısına başvurarak uyarı yöntemiyle içeriğin yayından çıkarılmasını isteyebileceği gibi, doğrudan sulh ceza hakimine başvurarak, içeriğe erişimin engellenmesini de isteyebilir. İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden kişilerin talepleri, içerik veya yer sağlayıcısı tarafından en geç 24 saat içinde cevaplandırılır. İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik hakları ihlal edilenlerin talepleri doğrultusunda hakim, bu maddede belirtilen kapsamda erişimin engellenmesine karar verebilir. 5651 Sayılı Kanunla kişilik haklarının ihlal edildiğini düşünen kişilere içeriğin yayından kaldırılması ve erişimin engellenmesini talep etme hakkı verilmiştir."
* * *
ÜRETİCİ-MARKET FİYATLARI ARASINDA UÇURUM VAR
TZOB Genel Başkanı Bayraktar: Süreç hep üretici ve tüketici aleyhine işliyor. Üretici ile market fiyat farkı incirde yüzde 516,36’ya kadar çıkıyor.
Tüketici bugün üreticide 5 lira 50 kuruş olan kuru inciri markette 33 lira 90 kuruşa, 17 kuruş olan maydanozu 87 kuruşa, 10 lira olan kuru kayısıyı 34 lira 95 kuruşa, 3 lira 60 kuruş olan kuru üzümü 12 lira 30 kuruşa, 91 kuruş olan limonu 3 lira 1 kuruşa, 2 lira 26 kuruş olan nohutu 6 lira 92 kuruşa, 1 lira 4 kuruş olan salatalığı 3 lira 19 kuruşa, 1 lira 5 kuruş olan elmayı 3 lira 20 kuruşa, 1lira olan bir adet marulu 2 lira 93 kuruşa, 3 lira 10 kuruş olan kuru fasulyeyi 9 lira 3 kuruşa, 1 lira 50 kuruş olan karnabaharı 4 lira 24 kuruşa, 92 kuruş olan lahanayı 2 lira 54 kuruşa, 1 lira 15 kuruş olan sütü 3 lira 15 kuruşa almaktadır. Bunu izah etmek mümkün değildir.
Üreticiden aldığınız bir ürünün üzerine ne koyarsanız koyun fiyat 6,2 kata çıkmaz. Bunun adı fahiş kardır.”
* * *
"TÜKETİCİLER, İSTENMEYEN KISA MESAJLARDAN KURTULAMAYACAK"
Tüketici Sorunları Derneği (TÜSODER) Hukuk Komisyonu Üyesi Rıdvan Yıldız, istenmeyen kısa mesajlarla ilgili önemli yaptırım ve cezalar getiren Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkındaki Kanun'un 1 Mayıs'ta yürürlüğe gireceğini belirterek, kanunda bazı boşluklar bulunduğunu öne sürdü. Yıldız, şöyle konuştu:
"Daha yürürlüğe girmeden bazı açıkgözler kanunun boşluğunu buldu. Bu kanun, bireysel hatlardan gönderilen reklam mesajlarını kapsamadığı için boşluk içeriyor. Söz konusu boşluğun olmaması için bu problemleri engelleyebilecek ve üzerine gidilebilecek teknik yapının geliştirilmesi gerekiyor. Teknik altyapı olmadan, madde koyulsa bile sorunu önlemeye yetmeyecektir. Sonuç olarak, 'istenmeyen kısa mesajlar son bulacak' müjdesi verilse de vatandaşlar, istenmeyen kısa mesajlardan kurtulamayacak. Kanunun getirdiği önemli yaptırımlardan kaçmak isteyen bazı fırsatçılar, bireysel ya da bireysel görünümlü ve gönderenin tespiti güç hatlardan reklam mesajları göndermeye başladı.
Bu numaralarla ilgili GSM operatörlerine başvurulduğunda ticari hat görünmediğinden engellenemediği gibi kanunun tanıdığı reddetme imkanı da bulunmamaktadır. Bu numaralar engellense dahi böyle bir sürü hat olduğundan engelleme de etkisiz kalacaktır."
"Kanun, ticari elektronik ileti gönderilmesi için alıcının onayının alınması şartı getirse de geçici maddesiyle esasında kendi kendini etkisizleştirmiştir. Geçici madde, kanunun yürürlüğüne kadar oluşturulan veri tabanlarına reklam kısa mesajlarının gönderilmesini yasal kılmaktadır. Bu, kanunun yürürlük tarihine kadar veri depolayanların aynı şekilde kısa mesaj göndermeye ve arama yapmaya devam edecekleri anlamına gelmektedir."
İbrahim GÜLLÜ
TBM Genel Başkanı
TBF Genel Başkan Vekili
Dönem :2015 Nisan/1 Bülten No :2015/1
Tüketicinin gündemini oluşturan gelişmeleri sizler için takip ediyoruz. Hızlı değişimin yaşandığı tüketici gündeminin özet ve hatırlatma olarak tüketiciye sunmanın faydalı olacağını düşüncesiyle bülten hazırlanmıştır. Tüketici için önemli gelişmeler ve değerlendirmeleri sizlerin takdirlerine sunuyoruz. Bültenin faydalı olmasını dileriz.
* * *
KAYIP KAÇAK SİL BAŞTAN
Tüketicinin en hassas olduğu konuların başında kayıp kaçak bedelleri gelmektedir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun geçtiğimiz aylarda aldığı, “Çalınan elektriğin parası, düzenli fatura ödeyen aboneden tahsil edilemez” kararı, tüketicileri harekete geçirmiş, binlerce elektrik abonesi geriye dönük ödediği kayıp-kaçak bedellerini almak için soluğu elektrik dağıtım şirketleri ve tüketici hakem heyetlerinde almıştı. Bunun ardından kayıp-kaçak bedelini yasallaştıran ve bu bedelle ilgili yargılama yetkisini sınırlayan bir tasarı hazırlanarak 28 Ocak tarihinde TBMM’ye gönderildi ve geçtiğimiz ay Meclis Komisyonu’nda kabul edildi. Hem elektrik dağıtım şirketleri, hem tüketici derneklerinin gözü söz konusu tasarı üzerindeydi. Tasarı TBMM’den çıkmadı. Tüketici Birliği Federasyonu Genel Başkanı Mehmet Bülent Deniz, “Yargıtay kararı hala önümüzde duruyor ve ciddi bir örnektir. Yeni Meclis’in bunu dikkate almasını da sağlamak için, kayıp-kaçak konusunda başvuruların tüketiciler tarafından yoğun şekilde yapılmasında yarar olduğunu düşünüyoruz” demektedir.
Tüketici vicdanını rahatsız eden elektrik faturalarındaki kayıp-kaçak bedelini kalıcı hale getirecek tasarı, Meclis’ten çıkmadı. Kayıp-kaçak davalarının da önünü tıkayacak tasarının yeni Meclis açılana kadar hükümsüz kaldığını açıklayan Tüketici Birliği Federasyonu Genel Başkanı Mehmet Bülent Deniz, “Biz tasarı TBMM’ye geldiğinde tüketiciye çağrı yapmış ve ‘Kayıp-kaçak bedeli iadesi için artık müracaat etmeyin çünkü kazansanız bile aldığınız paralar tarifeye yoluyla 75 milyondan çıkacak’ veya ‘yasa çıkarsa başvurularınız olduğu yerde duracak ve düşecek’ demiştik. Ama şimdi önümüzde yeni Meclis kurulana kadar en az altı ay zaman olduğunu düşünüyoruz ve tasarıyla ilgili ne olacağını bilmiyoruz. Tüketiciler kayıp-kaçak bedellerinin iadesi için başvurularını yapmaya devam edebilir” diyor.
Yeni Meclis oluşturulduğunda iç tüzüğün 77. maddesi gereğince bu kadük hale gelmiş olan tasarı ve teklifler milletvekilleri tarafından yenilenebilir. Dolayısıyla bu kayıp-kaçak yasa tasarısıyla alakalı şu anlama geliyor: 7 Haziran’da seçim yapılacak, önümüzdeki ekim ayına kadar olağanüstü bir gelişme olmazsa kayıp-kaçakla ilgili mevcut yasa tasarısı tüketici açısından bağlayıcı olmayacak. Ve uygulanamayacak. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararından sonra binlerce tüketici hakem heyetlerine başvurmuş ve hakem heyetleri kilitlenmişti. Bu tepki üzerine Bakanlık böyle bir tasarıyı Meclis’e gönderdi. Tekrar böyle yığınsal başvurular yapılması halinde iki tane yarar ortaya çıkacak: 1) Tüketicinin kazanması halinde, tüketici parasını geri alacak, 2) Tüketicinin tepkisi yeni oluşacak Meclis’e bu şekilde ifade edilmiş olacak. Bu tepki ciddi şekilde ifade edilmiş olursa, teklif yeni Meclis’te yenilenmeme pozisyonuna gelebilir.”
Kayıp-kaçak tasarısı, bu haliyle yeni Meclis’ten çıkarsa kayıp-kaçak bedeli kalıcı hale gelmiş olacak. Daha önce hukuki yöntemlerle geri alınan bedellerin ise tekrar vatandaşlara ek yük olarak getirilmesinin önü açılmış olacak.
TBF Genel Başkanı Mehmet Bülent Deniz “Tüketici olarak şu an başvurmak istesem bir kaybım olur mu” sorusuna karşılık, “Tüketici olarak bugün başvurdunuz ve diyelim ki yasa çıktı ve başvurunuz düştü. Hiçbir kaybınız yok. Hakem heyetine başvururken zaten herhangi bir masraf ödemiyorsunuz. Avukatlık ücreti de olmayacak çünkü dava otomatik olarak düşmüş olacağı için avukatlık ücreti de tahakkuk etmeyecektir. Ancak bu başvuruların yapılması ve gösterilen toplumsal refleks, yeni oluşacak Meclis için işaret fişeği olabilir” yanıtını veriyor. Tüketicinin şu an başvurmasını engelleyen hiçbir yasa olmadığını vurgulayan Deniz, “Her şey aralık ayındaki duruma döndü” yorumunu yapıyor.
* * *
1 AYDA 6 YILLIK ELEKTRİK KESİLDİ
Elektrik Kesinti Endeksi, Tüketici Birliği Federasyonu (TBF) tarafından açıklandı. Rapor bir aylık dönem için planlı kesintilere göre hazırlandı.
2015 Mart ayında Türkiye'nin 50 bin 16 saat yani 6 yıllık elektriği kesildi. Yani Mart ayında ancak 6 yılda yaşanacak kadar kesinti yaşandı.
Kayıp kaçağın en fazla olduğu Kars, Diyarbakır ve Bingöl'de elektrik kesintisi yaşanmadı. Sanayileşmiş bir şehir olan Konya'daki kesintiler ise 5 bin 62 saati buldu.
Raporun çarpıcı sonucu ise şu: "Biz bu endeksi hazırlarken zannettik ki kayıp kaçağın çok fazla olduğu illerde alt yapının daha az olduğu illerde yani doğu illerinde kesinti çok fazladır diye düşündük tam aksi sonuçlar elde ettik" değerlendirmesidir.
* * *
DOSYASI MASRAFI FIRSATÇILARINA “SAHTE AVUKAT” DAVASI
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Ankara Barosu’nun suç duyurusu üzerine, kredi dosyası masrafı ve kredi kartı aidatı fırsatçıları hakkında sahte avukat davası açtı.
Ankara Barosu, kredi dosyası masrafları ve kredi kartı aidatlarının tahsili için vatandaşlara belge gönderip karşılığında 100’er lira toplayan www...tuketici.net sitesi hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulundu.
İddianamede; şüphelilerin, tüketici bilgilendirme ve danışmanlık hizmeti adı altında Avukatlık Kanunu’nun 35. maddesi uyarınca avukatlara ait olan yetkileri kullanarak hukuki konularda kişilere yol gösterdikleri; mütalaa verdikleri; adli işlemleri takip etmek için kişilere ait evrakları düzenledikleri ve bu kişilere sattıkları vurgulandı.
İki şüphelinin, Avukatlık Kanunu’nun ‘avukatlık yetkilerinin başkaları tarafından kullanılmaması’ suçunu düzenleyen 63. maddesi uyarınca bir yıldan üç yıla kadar hapis ve bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılması talep edildi.
* * *
'KIRINTI' BAKİYELER CAN YAKMAYACAK
Hat kapatma veya numara değiştirme halinde, önceki operatör bakiye faturayı en fazla 4 ay içinde gönderebilecek.
Cep telefonu numarasını başka bir operatöre taşıyan ya da hattını kapatıp aboneliğini bitirenlere daha sonradan gönderilecek 'kırıntı bakiyeler' için süre getirildi. Bilgi Teknolojileri Kurumunun (BTK) 1 Nisan 2015 tarihli tebliğinde “Aboneliği sonlandırılan tüketiciye, işletmeci tarafından en fazla 4 ay içinde fatura gönderilebilir. Aksi halde herhangi bir bedel talep edilemez” hükmü getirildi ve tüketici yeni bir güvence altına alındı.
'KIST ÜCRET' KARARI
BTK, tüketicilerden gelen şikâyetleri göz önüne aldı ve fahiş faturaların önüne geçti. Medeni Kanun'da da yer alan, “Kullanılmayan hizmetin bedeli alınamaz” hükmünün yanı sıra, 30 Nisan 2014'te kurul kararıyla yapılan 'Kıst Ücret' hakkında düzenleme, 1 Nisan 2015 tarihinde yürürlüğe girdi. Buna göre, 'kıst ücret', abonelik tesisi, abonelik feshi, numara taşıma, aboneliğin dondurulması, devri gibi durumlarda uygulanacağı kararı alındı. Bu kararla tüketici, fatura dönemi 1 ay olduğu halde, bu hizmeti ne kadar süre ile aldıysa, bu sürenin ücretini ödemekle yükümlü olacak. “Paket ücreti” adı altında, bütün bir ayın bedeli tahsil edilemeyecek.
Daha önce tüketici, numara taşıdığı halde, fatura döneminde 1 gün dahi eski numarası üzerinden görüşme yaptıysa, tam paket ücreti alınıyor, “Sözleşmede var, tam paket ücreti ödeyeceksiniz” gerekçesiyle karşılaşınca ödeme yapıyordu. BTK'nın yeni kararına göre tüketici, 30 liralık bir paketteyse ve bunu 3 gün kullandıktan sonra aboneliğini sonlandırmışsa, 30 liralık paket ücreti bir aydaki gün sayısı olan 30'a bölünecek ve bu rakam, kullandığı gün sayısıyla çarpılacak. Yani 3 gün için 3 liralık ödeme yapacak. Fakat tüketici 3 günde, adil kullanım hakkını geçmişse, aştığı kullanım tutarları, tarife üzerinden faturalandırılacak. Böylece milyarlarca liralık meblağ, tüketicinin cebinden çıkmasının önüne geçilecek.
* * *
KORKUTAN ARTIŞ; 3 MİLYON KİŞİ TAKİPTE!
Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi aylık, yıllık ve tüm dönem verilerini kişi bazında tekilleştirme yaparak, Negatif Nitelikli Bireysel Kredi ve Kredi Kartı Raporu’nu yayınlandı. Rapora göre, bireysel kredi veya kredi kartı borcundan dolayı yasal takibi devam eden kişilerin sayısı, Şubat dönemi itibarıyla 30 bin kişi artarak 2,98 milyon kişiye yükseldi.
* * *
TWİTTER VE FACEBOOK İÇİN 'ONLİNE İHBAR HATTI' KURULDU!
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanı Tayfun Acarer, sosyal medyada kişisel verileri paylaşılan kullanıcıların, ilgili şirketin yardım merkezine online olarak ulaşması ve sorununu hızlı bir şekilde iletmesinin kolaylaştığını belirterek,"https://www.ihbarweb.org.tr/ohg/ adresinden başvuruda bulunan kişinin hukuksuz olduğunu iddia ettiği içerikle ilgili 24 saat içinde mahkeme kararı alması gerekmektedir" dedi.
Acarer, internet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle özel hayatının gizliliğinin ihlal edildiğini iddia eden kişilerin, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığına (TİB) doğrudan başvurarak içeriğe erişimin engellenmesi tedbirinin uygulanmasını isteyebileceklerini söyledi. TİB'in gelen talebi ivedilikle Erişim Sağlayıcıları Birliğine (ESB) bildirildiğini ifade eden Acarer, "EBS dört saat içinde tedbir kararını uygulamakla yükümlüdür. https://www.ihbarweb.org.tr/ohg/ adresi üzerinden yapılacak olan başvurularda, başvuru kılavuzunun dikkatlice incelenerek gerekli formların doldurulması gerekmektedir. Başvuruda bulunan kişinin hukuksuz olduğunu iddia ettiği içerikle ilgili 24 saat içinde mahkemeye başvurarak mahkeme kararı alması gerekmektedir" diye konuştu.
Acarer, internet ortamında kişilik hakları ihlal edilen yapması gerekenleri ise şöyle anlattı: "Söz konusu kişiler, öncelikle içerik sağlayıcısına, buna ulaşamaması halinde yer sağlayıcısına başvurarak uyarı yöntemiyle içeriğin yayından çıkarılmasını isteyebileceği gibi, doğrudan sulh ceza hakimine başvurarak, içeriğe erişimin engellenmesini de isteyebilir. İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden kişilerin talepleri, içerik veya yer sağlayıcısı tarafından en geç 24 saat içinde cevaplandırılır. İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik hakları ihlal edilenlerin talepleri doğrultusunda hakim, bu maddede belirtilen kapsamda erişimin engellenmesine karar verebilir. 5651 Sayılı Kanunla kişilik haklarının ihlal edildiğini düşünen kişilere içeriğin yayından kaldırılması ve erişimin engellenmesini talep etme hakkı verilmiştir."
* * *
ÜRETİCİ-MARKET FİYATLARI ARASINDA UÇURUM VAR
TZOB Genel Başkanı Bayraktar: Süreç hep üretici ve tüketici aleyhine işliyor. Üretici ile market fiyat farkı incirde yüzde 516,36’ya kadar çıkıyor.
Tüketici bugün üreticide 5 lira 50 kuruş olan kuru inciri markette 33 lira 90 kuruşa, 17 kuruş olan maydanozu 87 kuruşa, 10 lira olan kuru kayısıyı 34 lira 95 kuruşa, 3 lira 60 kuruş olan kuru üzümü 12 lira 30 kuruşa, 91 kuruş olan limonu 3 lira 1 kuruşa, 2 lira 26 kuruş olan nohutu 6 lira 92 kuruşa, 1 lira 4 kuruş olan salatalığı 3 lira 19 kuruşa, 1 lira 5 kuruş olan elmayı 3 lira 20 kuruşa, 1lira olan bir adet marulu 2 lira 93 kuruşa, 3 lira 10 kuruş olan kuru fasulyeyi 9 lira 3 kuruşa, 1 lira 50 kuruş olan karnabaharı 4 lira 24 kuruşa, 92 kuruş olan lahanayı 2 lira 54 kuruşa, 1 lira 15 kuruş olan sütü 3 lira 15 kuruşa almaktadır. Bunu izah etmek mümkün değildir.
Üreticiden aldığınız bir ürünün üzerine ne koyarsanız koyun fiyat 6,2 kata çıkmaz. Bunun adı fahiş kardır.”
* * *
"TÜKETİCİLER, İSTENMEYEN KISA MESAJLARDAN KURTULAMAYACAK"
Tüketici Sorunları Derneği (TÜSODER) Hukuk Komisyonu Üyesi Rıdvan Yıldız, istenmeyen kısa mesajlarla ilgili önemli yaptırım ve cezalar getiren Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkındaki Kanun'un 1 Mayıs'ta yürürlüğe gireceğini belirterek, kanunda bazı boşluklar bulunduğunu öne sürdü. Yıldız, şöyle konuştu:
"Daha yürürlüğe girmeden bazı açıkgözler kanunun boşluğunu buldu. Bu kanun, bireysel hatlardan gönderilen reklam mesajlarını kapsamadığı için boşluk içeriyor. Söz konusu boşluğun olmaması için bu problemleri engelleyebilecek ve üzerine gidilebilecek teknik yapının geliştirilmesi gerekiyor. Teknik altyapı olmadan, madde koyulsa bile sorunu önlemeye yetmeyecektir. Sonuç olarak, 'istenmeyen kısa mesajlar son bulacak' müjdesi verilse de vatandaşlar, istenmeyen kısa mesajlardan kurtulamayacak. Kanunun getirdiği önemli yaptırımlardan kaçmak isteyen bazı fırsatçılar, bireysel ya da bireysel görünümlü ve gönderenin tespiti güç hatlardan reklam mesajları göndermeye başladı.
Bu numaralarla ilgili GSM operatörlerine başvurulduğunda ticari hat görünmediğinden engellenemediği gibi kanunun tanıdığı reddetme imkanı da bulunmamaktadır. Bu numaralar engellense dahi böyle bir sürü hat olduğundan engelleme de etkisiz kalacaktır."
"Kanun, ticari elektronik ileti gönderilmesi için alıcının onayının alınması şartı getirse de geçici maddesiyle esasında kendi kendini etkisizleştirmiştir. Geçici madde, kanunun yürürlüğüne kadar oluşturulan veri tabanlarına reklam kısa mesajlarının gönderilmesini yasal kılmaktadır. Bu, kanunun yürürlük tarihine kadar veri depolayanların aynı şekilde kısa mesaj göndermeye ve arama yapmaya devam edecekleri anlamına gelmektedir."
İbrahim GÜLLÜ
TBM Genel Başkanı
TBF Genel Başkan Vekili